Gezien op 7 augustus 2021, Karavaan, Alkmaar

Het knettert in het hoofd van Robin. Blote benen trillen nerveus onder een wijdvallende jas, vingers trommelen op de knieën. Op de grond staat een grote boodschappentas. Ik zit alleen met deze Robin in een taxibusje. Wie is deze passagier die op de stoel pal achter de chauffeur zit? Ik zie alleen een rug waardoor het onduidelijk blijft of het een man of een vrouw is. Het kortgeknipte haar biedt geen uitsluitsel en ook de stem verraadt geen sekse. Stem? Jazeker. Want Robin praat. Of schreeuwt. Of mompelt. In brokstukken, van de hak op de tak. Over de great reset, over dat mensen niet te vertrouwen zijn, over kwantummechanica en het bestaan van parallelle universa. Inderdaad: het knettert in het hoofd van Robin. Ergens is er kortsluiting ontstaan.

Robin wordt afwisselend gespeeld door een van de vier acteurs van theatercollectief DIEHELEDING. In coproductie met twee andere Utrechtse gezelschappen DOX en Theater Utrecht maakten ze Dashboard, ‘een emotionele muzikale trip door de krochten van de eenzame mens’. In een toelichting is er sprake van ‘het ontstaan van een spontaan gesprek’, maar zover laat Robin (in ‘mijn’ voorstelling gespeeld door Merel Pauw) het niet komen. Af en toe stelt hij/zij een vraag (‘Hoe heet je?’ ‘Wat doe je voor werk?’) maar op wedervragen komt geen antwoord. Er volgt vooral een diep stilzwijgen. Waarna er weer een volgend gedachtenspinsel volgt.

Het taxibusje, bestuurd door een chauffeur in pak, is eigenlijk een te keurige omgeving voor Robin. De makers zeggen zich geïnspireerd te laten hebben door Martin Scorseses Taxi driver maar van het morsige van De Niro’s Travis Bickle is weinig over. De nacht is dag geworden, de zelfkant van New York met zijn hoeren en junkies heeft plaatsgemaakt voor het aangeharkte gras van Alkmaar met op het trottoir wandelende gezinnen.

Dat Dashboard toch een overrompelende ervaring biedt komt door het fenomenale spel van Pauw. Dat haar Robin ergens een afslag heeft gemist maakt ze volstrekt aannemelijk in de kolkende woordenstroom waarin een traumatische gebeurtenis in haar jeugd de brandstof blijkt voor ingewikkelde levensvragen over schuld en vertrouwen. De gruwelijke gebeurtenissen in het leven van Auschwitz-overlevende Edith Eva Eger brengen haar net zo aan het wankelen als een complottheorie over the great reset. Dat ze daardoor in een sociaal isolement is geraakt laat zich raden: ze betrekt alles op zichzelf. Groot wordt klein, klein wordt groot.

Tegen het eind van de rit stapt ze uit. Het waarom moet hier om spoilertechnische redenen onvermeld blijven, maar het is een apotheose die veel in perspectief plaatst. De muziek zwelt aan, de toeschouwer blijft aangeslagen achter.

Foto: Anna van Kooij