Ibuka: voorstelling in de klas

Jongeren worden in deze intieme voorstellingen meegevoerd in een verhaal dat raakt aan hun eigen belevingswereld, maar in deze voorstellingen worden jongeren zeker ook uitgedaagd om deze wereld te vergroten en actief te bevragen. Na afloop van de voorstelling gaan de acteurs met leerlingen in gesprek over het verhaal, de personages en de thema’s. De voorstellingen in de klas hebben zichtbaar en invoelbaar gemaakt wat theater kan doen om een betekenisvol gesprek met jongeren op gang te brengen.

Sinds 2015 touren we langs scholen met de voorstelling Ibuka, voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Ibuka, geschreven door Ad de Bont, gaat over de zestienjarige Pio die twee handen op één buik is met zijn vader, totdat hij over diens oorlogsverleden hoort en zijn wereld in duigen ziet vallen.

Hoofdthematiek van deze voorstelling is identiteitsontwikkeling. Wat bepaalt wie je bent? Het gesprek dat Ibuka in klassen tot nu toe heeft aangewakkerd gaat over ethiek, morele kwesties, vergevingsgezindheid, geloof, eendracht, familie, begrip, verbinding in verschillen. ‘Ieder mens heeft zijn eigen principes. Je kunt nooit het eerlijke verhaal vertellen met één oplossing. De vragen moeten open blijven’, aldus een leerling in het nagesprek.

De hoofdpersoon in de voorstelling is de 16 jarige Pio Nikuze, die in 1999 in Nederland is geboren uit een Nederlandse moeder en een Rwandese vader, Leopord Nikuze. De vader is in 1995, een jaar na de genocide na allerlei omzwervingen in Nederland beland. De moeder is bij de geboorte van Pio overleden. Leopord heeft Pio altijd in z’n eentje opgevoed waardoor vader en zoon een hechte band hebben.

Pio is een vrolijke, sportieve jongen en een goede leerling. Op school is hij tamelijk populair, omdat hij ongecompliceerd is en voor iedereen aardig. Voor de leraren is hij een schoolvoorbeeld van een perfect geïntegreerde ‘allochtoon’. Pio zit in zijn eindexamenjaar maar hij hoeft zich geen zorgen te maken want hij heeft alles onder controle. Maar dan ontmoet hij een mysterieuze vrouw en alles verandert.
Opeens wil hij zijn vrienden niet meer zien, komt hij niet meer op school en loopt hij weg van huis. Iedereen maakt zich zorgen, maar niemand weet wat er aan de hand is. Tot Pio’s schoolvriendin Carmen zich ermee bemoeit. Zij wil politievrouw worden en ontrafelt als een volleerd rechercheur een gruwelijk geheim.

Epiloog
Pio stuurt een brief per e-­mail aan zijn vader, nadat het contact verbroken is, hij eindexamen gedaan heeft en aangenomen is op de sportacademie. Daarin beschrijft hij de tijd die verstreken is, zijn dubbele loyaliteit, de band die de twee hebben en hij vraagt zich hardop af wat hij moet doen.

“IBUKA komt echt goed aan, het raakt iedereen. Het is een voorstelling waarbij je tranen in je ogen krijgt en het kippenvel je op de rug gaat staan door het geëmotioneerde spel en het heftige onderwerp. Een historische gebeurtenis die zo actueel is.

Leerlingen zijn geboeid vanaf het eerste moment tot de laatste minuut. Ze worden goed begeleid in hun emoties door aan het einde van de voorstelling betrokken te worden bij beslissingen en keuzes die de personages maken. Het is wederom een intieme voorstelling met heftige onderwerpen die door sommige leerlingen heel herkenbaar zullen zijn”. Jo-Anneke van der Molen, Cultuurcoördinator Oosterlicht College

Theater Utrecht ontwikkelde speciaal voor deze voorstelling een website met meer informatie voor docenten en scholieren. Neem hier een kijkje .

IBUKA was o.a. te zien op Gerrit Rietveld College, ’t Atrium, St. Bonifatiuscollege, RSG Broklede, Leidsche Rijn College, Oosterlicht College, X11, Oosterlicht College, Werkplaats Kindergemeenschap, Internationale Schakel Klassen, Berg en Boschschool, Openbaar Lyceum Zeist, Farel College, en het Gregoriuscollege.

Praktische gegevens
• Programma duurt 2 lesuren: voorstelling 1 klokuur, nagesprek met acteurs ongeveer 30 minuten
• Leeftijd: 15 jaar en ouder (klas 3 en hoger)
• Wordt gespeeld in een klaslokaal (niet in de aula of gymzaal) voor maximaal 30 leerlingen

Te boeken in de periode: 6 februari t/m 20 april 2017

Tekst: Ad de Bont i.o.v. Theater Utrecht
Artistiek concept: Thibaud Delpeut
Regie: Eva Tijken
Spel: Urias Boerleider, Anne van der Burg en Cèlion Kerk
Muziek: Christiaan Verbeek
Kostuums: Vita Mees
Educatie: Hanna Jansen

Foto: Jeroen Hofman
Beeldbewerking: Pineapple Imaging