Moeten we nu raven als een gek of stil staan bleiten in een hoekje? Theatermaker Naomi Velissariou en producer Joost Maaskant plaatsen ons voor dit dilemma. Hun PERMANENT DESTRUCTION – The SK Concert is een intens, schizofreen theaterconcert dat hoofd en lijf uiteenscheurt.

Stel je de dood nu eens niet voor als een statige schim met een zwarte mantel, maar als een grijnzende, zich in het zweet hakkende hardcore-kid met een blikje Red Bull in de hand. De koppeling van destructie en genot is allesbehalve nieuw in de kunsten, maar de extreme manier waarop Naomi Velissariou en Joost Maaskant het gedachtegoed van de Engelse theaterauteur Sarah Kane hercontextualiseren, doet naar adem happen.

De teksten van deze vroeggestorven toneelschrijver (1971-1999) worden geregeld geënsceneerd en de zwartheid van haar depressies vertaalt zich doorgaans in bewegingloosheid: traag, ernstig en loodzwaar theater. Niet zo bij Velissariou en Maaskant, die de teksten herinterpreteren in een liveconcert met alles erop en eraan: staand publiek, bar, spots, visuals… en bijzonder dansbare muziek.

Het publiek wordt opgewarmd met wat commerciëlere dance – denk ‘Encore une fois’, yihaaa! – maar eens Maaskant aan de knoppen verschijnt is het tijd voor het serieuze werk: dreunende hardcore, overstuurde auto-tune, pompende beats. Velissariou, in witte catsuit, zingt, rapt en kronkelt over het podium in sexy poses zoals we die kennen van performers uit de clubscene. Alleen is de teneur van hun teksten zelden dat ze zich leeg voelen, dat ze zichzelf haten, dat ze willen sterven.

Muzikaal geweld
Stemmen de zelfdestructieve gedachten van Kane al ongemakkelijk, dan maakt de koppeling aan deze opgefokte feestcultuur ze dubbel zo ontregelend. Willen we werkelijk dansen op deze lyrics? Ons lichaam schreeuwt van ‘yes’, ons verstand en hele morele wezen aarzelen om dat te doen op een nummer als ‘Rape Me till I Come’. De beats zijn onweerstaanbaar, maar kunnen we opgaan in de flow van iemand die zingt dat het leven zinloos is? Velissariou staat weliswaar als een cynisch personage op het podium, maar haar act zelf is verstoken van ironie – er komen geen knipogen naar het publiek. Hier wordt niets gerelativeerd: het muzikale geweld zet de intensiteit van de pijn enkel in de verf.

In het creëren van dat effect is ook de setopbouw slim. PERMANENT DESTRUCTION start als een choquerende bigmouth-performance waarin Velissariou de stamina van haar publiek lijkt te testen met foute grappen, maar met elk nummer lijken er meer laagjes van haar te worden afgepeld, tot ze ergens tegen het eind, slingerend rond een paal, alleen nog maar liefdesverlangen en eenzaamheid kan uitschreeuwen. Zo ongerijmd als vorm en inhoud elkaar aanvankelijk lijken tegen te spreken, zo evident versterken ze uiteindelijk elkaar.

De visuals van videokunstenaar Frederik Heyman, waarin wassen vrouwenfiguren langzaam opbranden, voegen een macabere theatraliteit toe. Uiteindelijk verdwijnen muze en muzikant in het publiek, verliezen ze zichzelf in dit feest van zelfverlies. Verdorie, ze durft wel, die Velissariou. Deze destruction zullen we niet licht vergeten.