Theater dat gaat over de hoekige mens in een hoekige vorm

“Als ik niet veranderd was als mens dan was ik Platonov geworden” zegt Thibaud Delpeut. Hij waagt zich dit seizoen voor het eerst aan een tekst van Tsjechov. Keus viel op Platonov (1881), Tsjechovs eerste avondvullende stuk. “Ik heb een zwak voor het personage, omdat ik hem zo goed begrijp. Platonov is iemand die niet tegen compromissen, leugens, het sociale gedrag, conventies en gekonkel kan. Hij verliest zich vervolgens in een strijd zonder programma, een strijd tegen de mensheid, waarin hij al zijn vrienden verspeelt.”

In de personages rondom Platonov ziet Delpeut sterk onze tijdgeest terug. “Al die types die niet weten hoe ze moeten kiezen, die allemaal ontslagen willen worden van keuzestress, maar toch voortdurend in een meningenreflex schieten. Het heeft een soort koortsigheid, een dwangmatigheid die steeds verder weg gaat van een wezenlijk contact. Het is ontzettend ontluisterend hoe die mensen in het stuk tekeer gaan met elkaar, hoe ze vastzitten in een systeem waarin ze elkaar vasthouden maar elkaar ook wurgen.”

Hoekige mens
Bovendien is hij gefascineerd door het grillige karakter van Tsjechovs eersteling. “Scènes duren soms lang, soms kort, bij het verloop van de bedrijven kun je je vragen stellen. Ik zag te vaak voorstellingen die zich als een keurig procedé voltrekken, waar je de tijd bijna op kan gelijkzetten. Maar de wereld zit zo anders in elkaar. Ik vind het belangrijk dat we juist in deze tijd theater maken dat zich onttrekt aan dat format. Theater dat gaat over de hoekige mens in een hoekige vorm. Een vorm die niets oplost, die niet behaagt. Zo wil ik graag dat er naar mensen gekeken wordt. Raar. Ik ben zelf ook hoekig.”

Waarom kiezen in de liefde
De ondertitel van Platonov is: waarom kiezen in de liefde? Die vraag mag je ook breder trekken: hoe moet je dan kiezen in de liefde, of hoe moet je kiezen in een band die je aangaat met een ander? Een thema dat in het oeuvre van Delpeut voortdurend opduikt. “Het blijft steeds terugkomen. In emotioneel, maatschappelijk en filosofisch opzicht: hoe kunnen we die relatie tot de ander blijven ontwikkelen?” Belangrijk is dat iedereen verantwoordelijkheid neemt. “Samenleven is een actief begrip. Er is niet zoiets als een samenleving waarop je je kan beroepen, dat is iets wat je moet creëren. Het is een gezamenlijke activiteit.”

Ontmoeting met publiek
In dat kader zal voor Theater Utrecht de ontmoeting met het publiek dit seizoen een steeds belangrijkere rol gaan spelen. “Ik geloof dat theater een bijdrage kan leveren aan de visievorming op de toekomst, maar ik geloof dat er meer nodig is dan alleen maar voorstellingen. Ik maak kunst, en in de rafelranden van de kunst wil ik ontmoetingen met de toeschouwers aangaan. Waarbij je, vanuit de vertelling en de verbeelding, naar jezelf kan kijken en je ideeën kan scherpen.”

Door Sander Janssens
[foto: Jenneke Boeijink]