It takes two to tango

“Niet daar waar je vandaan komt, maar daar waar het goed met je gaat, is je thuis” zegt Bright O. Richards over zijn voorstelling The Bright Side of Life. De komst van meer dan zestigduizend vluchtelingen naar Nederland inspireerde de acteur – die zelf uit Liberia naar Nederland vluchtte – tot het maken van deze nieuwe interactieve muzikale voorstelling. “Wat is er voor nodig om erbij te horen? Wat moet de nieuwkomer – de vluchteling – doen, en wat moeten wij als samenleving doen? Want je kan tenslotte pas inburgeren als mensen je binnenlaten.”

Na een succesvolle carrière als acteur en televisiepresentator, ontvluchtte Richards in 1991 vanwege de burgeroorlog zijn thuisland Liberia en kwam naar Nederland. In The Bright Side of Life loopt Richards’ eigen levensverhaal parallel aan zijn bevindingen over ons vluchtelingenbeleid. “Als je kijkt naar het politieke debat van Nederland gaat het heel veel over identiteit, en de invloed van nieuwkomers op onze identiteit.” Uiteindelijk zijn we allemaal performers, vertelt hij, of je nu theatermaker, migrant, bakker of ict-er bent.

Podium
“Iedereen heeft een podium en een publiek nodig om zich thuis te voelen. Als je geen aansluiting vindt met een publiek, raak je je performance kwijt.” Zelf heeft Richards in Nederland ook moeten zoeken naar zijn publiek. “Ik ben van allerlei plekken mijn podium gaan maken, van gevangenissen tot moskeeën. Het podium is voor mij niet per se een theater, maar de plek waar ik mijn publiek ontmoet.”

Publiek verleiden
In 2004 richtte hij de stichting New Dutch Connections op. Daarmee zet Richards onder andere theater in om de kloof tussen migranten en de samenleving te slechten. “Een voorstelling is voor mij een middel om een inclusieve samenleving te bouwen. Het gaat niet over mij, mijn verhaal is alleen maar een instrument. Het gaat over de zoektocht naar hoe we met elkaar verder moeten. En wat we voor elkaar kunnen betekenen.” Theater maakt hij dan ook niet voor een publiek dat alleen maar komt om van een voorstelling te genieten en dan naar huis gaat. “Ik wil mijn publiek verleiden om in actie te komen.”

Ontmoeting met de vreemde
“Stel je voor dat je een theater bezoekt, en je gaat weg, geïnspireerd, je hebt enorm veel ideeën over wat je de volgende dag kan en wil doen. Dat is toch prachtig? Theater is niet alleen een uitgaansplek, een vrijetijdsbesteding, maar theater moet je zien als onderdeel van je persoonlijke ontwikkeling. Het eindigt niet bij de voorstelling. Ik wil dat je door het bezoeken van een voorstelling mensen ontmoet die je daarvoor nooit ontmoet hebt. Dat is de essentie van The Bright Side of Life. De ontmoeting met de vreemde, waardoor die vervolgens geen vreemde meer is.” De dialoog aangaan, een relatie opbouwen, daar gaat het bij Richards’ voorstellingen om. It takes two to tango.

Door Sander Janssens