Een soort Hades op TF

De Nederlandse Toneeljury over Een soort Hades:
“In regie van Thibaud Delpeut zien we een soort hiernamaals waarin we stelselmatig onze gektes doorleven. Her en der verspreid over het toneel vinden de kleine en grote, menselijke drama’s plaats, soms absurd en innemend, maar ook diep tragisch. De regie slingert je heen en weer tussen sketches en verhalen die pijn doen en ontregelen omdat je niet kunt uitvinden wat waar is, terwijl het leed diep is. De transparante enscenering en het enorm goede spel van het ensemble vormen een zeer gelaagd geheel.”

Een soort Hades schetst een scherp, menselijk portret over het leven van een grote groep patiënten, hun familieleden, de artsen en verzorgers in een psychiatrische inrichting. Voorzien van zijn kenmerkende muzikale handschrift maakt regisseur Thibaud Delpeut een intieme en humorvolle voorstelling voor een groot ensemble van topacteurs.

De Hades van Norén, een psychiatrisch ziekenhuis waarin de tijd tot stilstand gekomen lijkt, is niet enkel een onderwereld, maar ook een thuis, een veilige haven.

We maken kennis met Marie en haar vader, waar een groot geheim, of is het een leugen, wezenlijk contact tussen vader en dochter onmogelijk maakt. Met Jane met haar problematische verhouding tot haar lichaam en seksualiteit. Met de hyperactieve Julia en haar geliefde Henrik die haar steeds opnieuw trouw bezoekt. Met Jonny, de vriendelijke verpleger. Met Ulf, de niet langer up-en-coming makelaar met hiv. Met Ben en met Axel die langzaam naar het avondland van de dementie bewegen, met een getraumatiseerde Bosnische moeder en met vele, vele anderen. En terwijl de tijd verstrijkt, soms langzaam, soms snel, komen nieuwe patiënten binnen en vertrekken anderen. In de rookruimte en de slaapkamers, in de spreekkamers en onder de douche, Norén volgt zijn personages tot onder hun huid. En die van u. Op even indringende als hilarische wijze geeft de strakke poëtische taal deze mensen een stem om tot ons hart te spreken.

Regisseur Thibaud Delpeut geeft met Een soort Hades een vervolg aan zijn werk rondom de niet-aflatende zoektocht van de mens naar duiding en zingeving. Net als Norén zet hij de zwakkeren in onze samenleving centraal in een tijd van maakbaar geluk en afbrokkelende zorg.

Een soort Hades (1996) werd oorspronkelijk geschreven voor de Zweedse televisie maar werd in 1997 door Toneelgroep Amsterdam omgewerkt tot een roemruchte theatervoorstelling in een regie van Gerardjan Rijnders. Het stuk wordt algemeen gezien als een keerpunt in het werk van Lars Norén. Na zijn beklemmende familiedrama’s in hotels of huiskamers en met slechts een beperkt aantal personages, richtte hij zich nu op de onvolkomenheden in de volle breedte van de maatschappij. Met vlijmscherpe observaties tekent hij de onderbedeelden, de weerlozen en de sensitieven van ziel met daaronder de oproep tot compassie en begrip voor diegenen voor wie het leven altijd weer net een maat te groot blijkt.

Lars Norén is in 1944 geboren in Stockholm, Zweden, in een familie van hoteliers. Hij begint op al zijn twaalfde met het schrijven van gedichten. En het is dan ook de poëzie waarmee als schrijver hij vanaf 1962 zijn eerste bekendheid verwerft. Na de dood van zijn moeder in 1963 beleeft hij een ernstige episode van schizofrenie en wordt hij opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Maar hij herstelt en debuteert tien jaar later ook als schrijver van dramateksten, ook al komt het echte succes pas in de jaren tachtig met werken als De nacht, de moeder van de dag (1982), Demonen (idem) en Stilte (1984).

Tekst: Lars Norén
Vertaling: Karst Woudstra
Regie: Thibaud Delpeut
Spel: Claire Bender, Guy Clemens, Joost Bolt, Astrid van Eck, Bram Gerrits, Hein van der Heijden, Jesse Mensah, Titus Muizelaar, Ilke Paddenburg, Titus Tiel Groenestege, Vincent van der Valk en Naomi Velissariou
Scenografie: Roel van Berckelaer
Kostuumontwerp: Wojciech Dziedzic
Lichtontwerp: Casper Leemhuis
Dramaturgie: Joris van der Meer
Castingadviezen: Hans Kemna