Toneelschrijfprijs 2020 voor ‘Immens’ van Casper Vandeputte en Vincent van der Valk 'Immens’, een stuk over leven en denken van filosoof Nietzsche, is gekozen als beste Nederlandstalige toneeltekst van afgelopen seizoen. ‘Immens’ was te zien bij Theater Utrecht.

door: Ron Rijghard

De Toneelschrijfprijs 2020 is voor de toneeltekst ‘Immens’, geschreven door Casper Vandeputte & Vincent van der Valk. De prijs is donderdagavond uitgereikt op het Belgische Theaterfestival in Brussel. De winnaars krijgen 10.000 euro.

In 'Immens', een monoloog waarin wel plots ook een koor opduikt, neemt hoofdpersoon Fritz de toeschouwer mee door het „groteske en onmenselijke gedachtegoed van Nietzsche”, zoals de jury het omschrijft. „In een ultieme poging tot eerlijkheid en op zoek naar de ultieme vrije wil laat Fritz lichtvoetig dan wel diepgravend zijn licht schijnen over tal van onderwerpen.”

De jury prijst de toneeltekst als een „originele en zeer krachtige compositie” die de „doorwrochte en hermetische” filosofie van Nietzsche heeft weten te bewerken tot een „actueel, diepgravend, geestig, en persoonlijk stuk dat geloofwaardig balanceert op de grenzen van de waanzin.”

Volgens de jury beweegt de tekst zich „tussen zeggen en zingen” en stoeit hij „met de regels van het theater gelijk Messi met een bal. Het zet ons in vuur en vlam en helpt ons opnieuw, en opnieuw, en nog maar eens te kijken naar onszelf.”

De twee auteurs (beiden 35 jaar) waren ook verantwoordelijk voor de opvoering van hun tekst bij Theater Utrecht, met Van der Valk als acteur en Vandeputte als regisseur. De première op Oerol in 2019 werd door NRC beoordeeld als ‘een zinderende voorstelling, die nabrandt als de kopstoot van een hooligan.’

Al op de toneelacademie maakten ze samen een stuk over Nietzsche. In een gesprek met NRC zei Van der Valk dat hij „smoorverliefd” was geworden op het werk van Nietzsche. „Hij spoort je aan om alles uit dit wonderlijke leven te halen. Zijn combinatie van zijn intelligentie en emotionaliteit inspireert mij enorm en raakt mij.”

De drie andere genomineerde teksten waren Hertenleer van Anna Carlier, Ode aan Buldegart van Bastiaan Vandendriessche en De Poolse Bruid van Jibbe Willems.

De Toneelschrijfprijs 2019 ging naar A Seat at the Table van Nima Mohaghegh & Saman Amini. In 2018 was de prijs voor The Nation van Eric de Vroedt en in 2017 voor De Advocaat van Ilja Leonard Pfeijffer.

De Toneelschrijfprijs, die dit jaar voor de 33ste keer werd uitgereikt, wordt afwisselend door Literatuur Vlaanderen en het Nederlands Letterenfonds & het Fonds Podiumkunsten georganiseerd.

De Nederlands-Vlaamse jury van 2020 bestond uit Rashif El Kaoui, Els Van Steenberghe en Judith de Rijke (voorzitter).

Foto Bob Van Mol